Ankilozan Spondilit Nedir?
Ankilozan spondilit, özellikle omurgayı ve omurgaya komşu omuz kalça gibi eklemleri etkileyen, ağrılı kronik ve ilerleyici bir romatizmal hastalıktır.
Genel olarak genç erkeklerde görülür. 20 yaş öncesi ve 45 yaş sonrasında da teşhis konulabilir.
Ankilozan spondilitte iltihaplanan eklemler birleşerek tek bir kemik halini alır; bunun sonucunda kişinin hareket kabiliyetini azaltarak yaşam kalitesinin düşürür.
Ankilozan Spondilitin Belirtileri Nelerdir?
Bel, Sırt, Kalça Ağrısı
Bu ağrı genellikle hareketle azalan, oturma ve istirahat sırasında ise artan bir ağrıdır. Özellikle sabah saatleri daha şiddetlidir.
Bel, Sırt, Kalçada Tutukluk
Erken dönemde sabahları yoğun, gün içerisinde ise rahatlayan bir tutukluk olur. Hastalığın ilerleyen dönemlerinde, eklemlerin de kemikleşmesi ile birlikte hareket kısıtlılığı meydana gelir.
Kalça ve Topuk Ağrısı
Bazı kişilerde ayaklarına basamayacak derecede topuk ağrısı görülebilir.
Ankilozan Spondilit Tanısı Nasıl Konulur?
Ankilozan spondilit tanısı koyarken hastanın şikayetleri ve fiziksel muayene çok önemlidir. Kan tahlili ve röntgen sonuçları ile de tanı rahatlıkla konulabilir.
Ankilozan Spondilit Seyri Nasıl Olur?
Hastalığın ilerleme aşaması kişiden kişiye değişiklik göstermektedir. Kimilerinde sadece bel ve kalça bölgesinde ağrı şikâyeti ile seyrederken kimi hastalarda tüm omurganın hareketsiz kalması ile sonuçlanabilir. Hatta organ tutulumları da görülebilir.
Başlangıç genel olarak bel ve kalça bölgelerinden başlar. Yavaş yavaş yukarıya doğru ilerler. İlk başta bel sonra sırt sonra da boyun hareketleri etkilenir. Sırt omurları arasındaki eklemler de hastalığa katıldıkça solunum kapasitesi de belirgin oranda azalır. Sırtta artmış kifoz (kamburlaşma), kalça önü kaslarında kısalma, buyun hareketlerinde kısıtlılık ile birlikte yaşam kalitesinde belirgin azalma görülür.
Ankilozan Spondilit Tedavisi
Ankilozan spondilitin tedavisinde hastalığın seyrine göre ilaç tedavisinin yanında egzersizin önemi oldukça büyüktür. İlerleyen dönemlerde omurga hareketleri limitleneceği için egzersizin ana amacı omurganın dik ve fonksiyonel bir pozisyonda limitlenmesini sağlamak ve solunum egzersizleri ile solunum kapasitesini korumaktır.
Özellikle sırt ve kalça bölgesi kasları için, özel egzersizler hastaya ev programı olarak da verilir.
Egzersizin Faydaları
• Ağrıların azalmasına yardımcı olur.
• Hastalığın seyrini yavaşlatır.
• Solunum kapasitesini koruyarak solunum sıkıntısının önüne geçer.
• Eklem kısıtlılıklarını minimuma indirger.
• Yaşam kalitesinin artırır.
• Omurgayı dik pozisyonda tutarak görüş alanını korur.