Donuk omuz; adeziv kapsülit olarak da bilinen omuzda katılık, ağrı ve hareket kısıtlılığı ile karakterize bir omuz eklemi problemidir.
Belirtileri yavaş yavaş başlar, zamanla kötüleşir. Başlangıçtaki en önemli belirtisi ağrıyla birlikte kolu geriye doğru götürememektir. Ağrı nedeniyle kolunu hareket ettiremeyen kişi zamanla önden ve yandan da kolunu kaldıramaz duruma gelebilir. Tedavi edilmez ise eklemin donması 2-9 ay arasında değişebilir. Bir omzundan donuk omuz problemi yaşayan kişinin daha sonraki zamanlarda diğer omzundan da aynı problemi yaşama riski vardır. Genellikle 40-60 yaş arası kadınlarda daha sık görülür.
Donuk Omuz Probleminin Nedenleri Nelerdir?
Donuk omuz, nedeni belli olmaksızın omzun süreli hareketsizliğinden ya da travma nedenli olabilir. Hiçbir nedene bağlı olmadan primer olarak da gelişebilir.
Uzun süreli hareketsizlik nedenleri arasında; meme CA operasyonu ya da açık kalp ameliyatı gibi operasyonlardan sonra kolun uzun süreli kullanılmaması olabilir. Dirsek kırıklarından sonra yine kolun askıda kalması ve kullanılmamasına bağlı olarak omuzda donuk omuz gelişebilir.
Travma nedenleri arasında ise; humerus üst uç kırığı, rotator cuff yırtığı ya da yanlış kullanıma bağlı olarak yumuşak dokuda gelişen enflamasyon süreci olabilir. İmmobilizasyon ve ağrı nedeniyle hareketsiz kalmaya devam eden omuz eklemin etrafındaki yumuşak dokular esneme kapasitelerini kaybederler. Eklem kapsülü ve bağlar, yumuşak dokular esnekliğini kaybettiğinde kalınlaşıp sertleşirler ve omuz hareketini kısıtlarlar. Bununla birlikte donuk omuz gelişebilir.
Donuk Omzun 3 Aşaması:
Aşama 1: Donmaya Başladığı Faz.
Ağrı yavaş yavaş artmaya, ağrı kötüleştikçe omuz hareketleri kısıtlanmaya başlar. 6 hafta 9 ay arasında sürebilir.
Aşama 2: Donma Fazı.
Ağrı devam ediyor, bunla birlikte eklemde katılık gelişmiştir. Günlük aktiviteler çok zordur.
Aşama 3: İyileşme Fazı.
Ağrı azalmaya, omuz hareketleri artmaya başlamıştır. Hareketler tamamen geri dönebilir ya da bu geri dönüşe yaklaşabilir. Bunun için hangi aşamada tedaviye başlandığı çok önemlidir.
Donuk Omuz Tedavisi
Tedavi sürecine ne kadar erken başlanırsa iyileşme oranı o kadar yüksek olur. Bu nedenle kişilerin omuz hareket kısıtlılığı başlamadan, ağrılı aşamada bir uzmana başvurmaları gerekir.
Tedavi olarak fizik tedavi ve egzersiz programı ilk sırada gelir. Egzersiz programı içerisinde germe ve postür egzersizleri yer alır. Sonrasında kuvvetlendirme egzersizleri ile devam edilir.
Tedavi sürecine destek vermek için manuel terapi desteği de alınabilir.
İlerlemiş donuk omuz hastaları için doktorlarının kararı ile cerrahi uygulama da bir tedavi yöntemidir. Ancak hareketleri çok kısıtlanmış ileri bir donuk omuz hastasında; cerrahi sonrası eklem hareket açıklığında %100 iyileşme olamayabilir. Bu nedenle hastaların hareketleri belli açılarda kısıtlı kalabilir.
Donuk omuz için en önemli nokta erken uzmana başvurmaktır.